v بیقراری یا بیشفعالی
v گیجی و بهت
v ترس و وحشت و اضطراب
v خشم و عصبانیت
v غمگینی و افسردگی، احساس گناه
v انزوا و گوشهگیری
v اجتناب از دور شدن از مراقبین و چسبیدن به آنها
v اجتناب از موقعیتها یا مکانهایی که یادآور فاجعه باشد
v سکوت، بیتفاوتی و انکار، انکار حادثهای اتفاق نیفتاده
v انجام رفتارهای بچه گانه یا کمتر از سن خود
v مشکلات خواب مثل کابوس، داد زدن درخواب یا شب ادراری
1- بچهها در کنار والدین و آشنایان آرامش بیشتری دارند آنها را از خود جدا نکنید.
2- بدون اجبار و با محبت، کودکانتان را به بیان افکار و احساساتش بوسیله صحبت کردن یا بازی کردن تشویق کنید.
3- برای شناخت ترسها، نیازها و برداشتهای نادرست کودک میتوان با ملایمت از وی پرسید: در زمان وقوع حادثه کجا بودی؟ چه اتفاقی افتاد؟ چه فکری کردی؟ الان چه فکری میکنی؟ چه احساسی داری؟
4- آرامش و خونسردی والدین و مراقبین برای آرامش بخشی به کودک بسیار مهم است، به سوالات وی با اطمینان و صادقانه پاسخ دهید. در برابر برخی سوالات میتوانید بگویید: من هم نمیدانم، بگذار بپرسم.
5- کودک را مطمئن کنید که در امان است، به او اطمینان دهید دوستش دارید و مراقبش هستید و میدانید چقدر ناراحت است.
6- سعی کنید عوامل اضطرابآور را محدود کنید، مثل اخبار ناگوار رادیو و تلویزیون، فیلمها یا داستانهای ترسناک و صحبتها و شیونهای دلخراش اطرافیان.
7- تا جایی که ممکن است نظم روزانه کودک را برقرار کنید، مثل زمان خواب، استراحت، بازی و غذا.
8- فراموش نکنید در این شرایط نیاز کودکان به بازی و تفریح و مراقبت و توجه بیش از هر وقت دیگری است.
9- در صورت نیاز به اطلاعات و راهنماییهای بیشتر میتوانید از تیمهای حمایت روانی – اجتماعی کمک بگیرید.