آنفلوانزای H1N1)A) چیست؟
یک بیماری حاد تنفسی به شدت واگیردار در خوک‌ها است که به وسیله چندین نوع ویروس آنفلوانزای خوکی ایجاد می‌شود. میزان مرگ و میر آن در خوک‌ها نسبتاً بالا است (4% - 1%) ویروس در میان خوک‌ها از طریق ذرات آلوده معلق در هوا – تماس مستقیم، تماس غیرمستقیم (تماس با سطوح آلوده به ترشحات تنفسی) و توسط خوک‌های ناقل بدون علامت منتشر می‌شود.
طغیان بیماری در خوک‌ها در تمام طول سال رخ می‌دهد اما بیماری در مناطق معتدل بروز بیشتری در پاییز و زمستان دارد. بسیاری از کشورها به صورت معمول خوک‌های خود را در مقابل انفلوانزای خوکی واکسینه می‌کنند. ویروس‌های آنفلوانزای خوکی غالباً از زیرگونه H1N1 می‌باشند اما زیرگونه‌های دیگر هم می‌توانند در خوک‌ها در چرخش باشند مثل (H1N2 – H3N1- H3N2) خوک‌ها همچنین می‌توانند توسط ویروس‌های آنفلوانزای پرندگان و ویروس‌های آنفلوانزای انسانی آلوده شوند.
گاهی اوقات خوک‌ها می‌توانند با بیش از یک گونه ویروس در یک زمان آلوده شوند که این مسئله می‌تواند باعث امتزاج و نوترکیبی این ویروس‌ها در بدن خوک با یکدیگر گردد.
تأثیر آنفلوانزای خوکی بر سلامت انسان:
گهگاه آلودگی انسان به آنفلوانزای خوکی به صورت انفرادی و یا به صورت گروهی (طغیان) گزارش می‌گردد. به طور کلی علائم بالینی از حالت بدون علامت تا علایم پنومونی شدیدی که منجر به مرگ می‌شود متغیر است.
علائم بالینی آنفلوانزای خوکی با آنفلوانزای فصلی انسانی و سایر بیماری‌های عفونی حاد دستگاه تنفسی فوقانی مشابهت دارد و همچنین موارد خفیف یا بدون علامت بیماری ممکن است شناسایی نشود . بنابراین، میزان گسترش واقعی این بیماری در انسان‌ها تاکنون ناشناخته می‌باشد.
طغیان‌های آلودگی آنفلوانزای خوکی در کدام کشورها اتفاق افتاده است؟
تاکنون بیماری آنفلوانزای خوکی جزو سیستم گزارش‌دهی بین‌المللی براساس مقررات سازمان OIE نمیباشد. بنابراین انتشار آن در حیوانات به خوبی شناخته نشده است. به نظر می‌رسد بیماری در امریکا بومی است و طغیان‌های بیماری در امریکای شمالی – امریکای جنوبی – اروپا (انگلیس – سوئد – ایتالیا) – افریقا (کنیا) و قسمت‌هایی از آسیای شرقی (چین و ژاپن) رخ داده است.
آیا موارد ابتلای انسانی آنفلوانزای خوکی تاکنون رخ داده است؟
براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO) تا تاریخ 9 اردیبهشت 1388 (27 آوریل 2009 میلادی) موارد بیماری انسانی در کشورهای مکزیک، کانادا، اسپانیا، امریکا، فرانسه، نیوزیلند، آلمان، انگلیس، فلسطین اشغالی گزارش شده است.
مردم چگونه آلوده می‌شوند؟
مردم به طور معمول آنفلوانزای خوکی را از خوک‌های آلوده می‌گیرند. اما تعدادی از مبتلایان که تاکنون شناسایی شده‌اند در سابقه بیماری خود تماس با خوک یا محل‌های نگهداری خوک را نداشته‌اند. اکثریت قریب به اتفاق موارد این بیماری در اثر تماس مستقیم انسان به انسان رخ داده است.
آیا بیماری آنفلوانزای خوکی از طریق غذا منتقل می‌شود؟
این بیماری از طریق خوردن قابل انتقال نمیباشد به شرط آنکه لاشه و یا گوشت خوک به طریق بهداشتی و صحیح حمل و نقل و به طور کامل طبخ گردد. ویروس آنفلوانزای خوکی از طریق پختن در دمای 70 درجه سانتیگراد (160 درجه فارنهایت) از بین می‌رود.
آیا خطر ایجاد پاندمی وجود دارد؟
به نظر می‌رسد اکثر مردم بالاخص افرادی که به طور مداوم در تماس با خوک‌ها نیستند ایمنی نسبت به ویروس‌های آنفلوانزای خوکی ندارند. اگر ویروس آنفلوانزای خوکی به اندازه کافی قدرت انتقال انسان به انسان را پیدا کند می‌تواند باعث ایجاد پاندمی آنفلوانزا گردد. پیشگویی این موضوع مشکل است چون بستگی به شدت بیماری‌زایی ویروس، حساسیت سیستم ایمنی انسان نسبت به آن، واکنش ایمنی متقاطع ناشی از آنفلوانزای فصلی و فاکتورهای میزبان دارد.
آیا واکسن آنفلوانزای انسانی از ابتلا به آنفلوانزای خوکی پیشگیری می‌کند؟
در حال حاضر واکسنی بدین منظور وجود ندارد و مشخص نیست که آیا واکسن آنفلوانزای فصلی انسانی می‌تواند محافظتی در مقابل آنفلوانزای خوکی ایجاد کند یا خیر
چه داروهایی برای درمان در دسترس می‌باشد؟
دو دسته دارویی وجود دارد: گروه آمانتادین (آمانتادین و ریمانتادین) و گروه ممانعت کننده‌های نورآمینیداز آنفلوانزا (اسلتامیویر و زانامیویر) که گروه دوم در حال حاضر در درمان بیماران مصرف می‌شوند. بسیاری از موارد آنفلوانزای خوکی گزارش شده قبلی در انسان‌ها بدون مداخلات طبی و مصرف داروهای ضد ویروسی به طور کامل بهبود یافته‌اند. در تعدادی از ویروس‌های آنفلوانزا مقاومت به داروهای ضد ویروسی در حال گسترش است و این مسئله تأثیر درمان را محدود می‌سازد.
اگر تماس اتفاقی با خوک‌ها پیدا کردید:
این مسئله در کشور ما مطرح نمیباشد اما در حال حاضر جهت افرادی که در سایر مناطق دنیا زندگی می‌کنند و یابه مناطق آلوده مسافرت می‌کنند توصیه می‌شود که تماس با خوک‌ها بخصوص خوک‌های بیمار را به حداقل رسانده و موارد بیماری در حیوانات را سریعاً به مسئولین بهداشتی گزارش نمایند. بسیاری از مردمی که به این بیماری مبتلا شده‌اند تماس طولانی مدت و نزدیک با خوک‌های آلوده داشته‌اند. انجام اقدامات مناسب بهداشتی درتمامی تماس‌هایی که با حیوانات برقرار می‌شود بالاخص در افرادی که در ذبح و مشاغل وابسته به آن اشتغال دارند، ضروری می‌باشد. حیوانات بیمار یا تلف شده نباید در چرخه ذبح و استفاده انسانی قرار گیرند.
برای محافظت از خود چه اقداماتی باید بکار بریم؟
v اجتناب از تماس نزدیک با افرادی که ناخوش هستند و یا تب و سرفه دارند.
v شستن دستها با آب و صابون به طور مکرر در طی روز.
v رعایت عادات بهداشتی خوب شامل خواب و استراحت کافی.
v مصرف مواد غذایی مناسب و انجام فعالیت‌های ورزشی.
اگر سابقه مسافرت به کشورهای نامبرده را داشته و احساس بیماری کردید چه باید بکنید؟
اگر تب بالا یا سرفه و ناراحتی گلو داشتید باید:
v در منزل بمانید و حتی‌المقدور از حضور در محل کار – مدرسه و اجتماعات خودداری کنید.
v استراحت کنید و مایعات فراوان بخورید.
v دست‌های خود را مکرراً با آب و صابون بشوئید.
v با پزشک یا مراکز بهداشتی درمانی تماس بگیرید.