آشنایی با گیاهان دارویی،عوارض و تداخلات
آویشن-THMUS VULGARIS
مقدمه:
آمار استفاده از داروهای گیاهی در سالهای اخیر رشد قابل توجهی پیدا کرده است. عوارض جانبی بسیار زیاد داروهای شیمیایی و گرانی آنها موجب گرایش مجدد مردم به طب گیاهی شد. استفاده از داروهای گیاهی به لحاظ مقبولیت، در دسترس بودن و آسانی مصرف در جهان و خصوصاً کشورهای در حال توسعه رو به فزونی است.
اما همگام با افزایش مصرف و عرضه آنها عوارض جانبی سوئی خصوصاً در موارد مصرف بی‌رویه و بدون نظارت پزشکان به سراغ مصرف‌کنندگان آمده است. این باور و نگرش غلط که داروی گیاهی کاملاً بی‌خطر و بی‌عارضه بوده و بدون نظارت پزشکان در هر شرایطی قابل استفاده است زیر سوال می‌رود.
همچنین به علت عدم شناخت کامل مردم از نحوه تولید، جمع‌آوری، حمل و توزیع گیاهان در سطح عطاری‌ها و احتمال بالای ایجاد عارضه برای افراد و احتمال سوء استفاده‌های برخی افراد سودجو و فرصت‌طلب و بروز خسارت‌های جانی و مالی این مجموعه تهیه گردیده است.
قسمت مورد استفاده:
سرشاخه‌های گلدار این گیاه می‌باشد.
محل رویش:
دارای 350 گونه در سطح جهان می‌باشد که در مناطق معتدله اوراسیا پراکنده شده است که 14 گونه از این جنس در ایران می‌روید.
ترکیبات شیمیایی:
پنتوزان‌ها، تانن، رزین، ساپونین، اسانس (تیمول، کارواکرول، پینن و...)
موارد مصرف:
تقویت قوای جسمانی، افزایش ضربان نبض، تقویت دستگاه هاضمه، رفع زردی، ضعف قوا با منشاء عصبی، نیرومند ساختن جریان گردش، کمک به سوخت و ساز مواد پروتیدی، ضدعفونی کننده، ضد تشنج، رفع بیماری‌های دستگاه تنفس، نیرودهنده، قاعده‌آور، نفخ، سرفه، سیاه سرفه، ذات‌الریه، تأخیر وقوع حالت قاعدگی زنان جوان، رفع ترشحات مهبلی، دردهای قاعدگی، برونشیت‌های حاد، برونکوپنومونی، رفع بیماری روده، کلیه و مثانه، رفع ناراحتی‌های جلدی، دفع کرم کدو و اکسیور، رفع خارش دستگاه تناسلی زنان، کاهش دهنده دردهای نقرس و روماتیسم (در استعمال خارجی)، اثر عفونی کننده قوی، خستگی روحی، استرس.
عوارض جانبی:
- مصرف خوراکی تیمول در دوزهای درمانی ایجاد درد شکم و غش زودرس کرده.
- حساسیت پوستی (نادر).
- آسم شغلی.
- تحریک غشاء مخاطی و پوست.
- سرگیجه و فتودرماتیت، حالت تهوع و استفراغ، درد در دستگاه گوارش، سردرد، اعتشاش ذهنی، ایست تنفسی و اغما.
- التهاب لب و زبان در استفاده از فرآورده خمیر دندان حاوی آویشن.
- پرخونی و التهاب مزمن در پوست سر با استفاده از صابون و شامپو.
- آزردگی غده تیروئید (در برخی افراد).
موارد منع مصرف و احتیاط:
- مبتلایان به کولیت روده.
- بارداری و شیردهی.
- دیابت.
- ناراحتی‌های شدید گوارشی.
- مصرف‌کنندگان داروهای محرک‌های CNS.
- مصرف‌کنندگان داروهای مضعف‌های CNS.
- در نارسایی قلبی.
- سرفه‌های اسپاسموریک در بچه‌ها.
- مصرف مداوم در کودکان.
- مصرف کننده داروهای ضد سرطان مانند پروکاربازین.
- مصرف کنندگان داروهای خواب آور.
- هایپنوتیک و بتا آدرنرژیک بلاکرها ممکن است اثر ضدالتهابی تیمول را مهار کند.
داروهای گیاهی موجود:
آوی پک، برونکوتیدی، تیمکس، تیمیان، توسیان، گاسترولیت، توسیگل، توسیوین، Thymarta
هشدارهای مهم:
1- از مصرف خودسرانه مکمل‌های گیاهی خودداری کنید.
2- داروهای گیاهی کاملاً بی‌خطر و بدون عارضه نبوده و بدون نظر پزشک در هر شرایطی قابل استفاده نمی‌باشد.
3- در صورت وجود هرگونه بیماری زمینه‌ای با مصرف هم زمان داروهای دیگر با مکمل‌های گیاهی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
4- در صورت بروز هرگونه واکنش حساسیتی، باید مصرف این دارو را قطع کنید.
5- با مشاهده هرگونه عارضه جانبی به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
آشنایی با گیاهان دارویی،عوارض و تداخلات
سنا- Cassia angustifolia
مقدمه:
آمار استفاده از داروهای گیاهی در سالهای اخیر رشد قابل توجهی پیدا کرده است. عوارض جانبی بسیار زیاد داروهای شیمیایی و گرانی آنها موجب گرایش مجدد مردم به طب گیاهی شد. استفاده از داروهای گیاهی به لحاظ مقبولیت، در دسترس بودن و آسانی مصرف در جهان و خصوصاً کشورهای در حال توسعه روبه فزونی است.
اما همگام با افزایش مصرف و عرضه آنها عوارض جانبی سوئی خصوصاً در موارد مصرف بی‌رویه و بدون نظارت پزشکان به سراغ مصرف‌کنندگان آمده است. این باور و نگرش غلط که داروی گیاهی کاملاً بی‌خطر و بی‌عارضه بوده و بدون نظارت پزشکان در هر شرایطی قابل استفاده است زیر سوال می‌رود.
همچنین به علت عدم شناخت کامل مردم از نحوه تولید، جمع‌آوری، حمل و توزیع گیاهان در سطح عطاری‌ها و احتمال بالای ایجاد عارضه برای افراد و احتمال سوء استفاده‌های برخی افراد سودجو و فرصت طلب و بروز خسارت‌های جانی و مالی این مجموعه تهیه گردیده است.
قسمت مورد استفاده: برگ این گیاه می‌باشد.
محل رویش: نواحی جنوبی ایران، بلوچستان و اطراف بندرعباس.
ترکیبات شیمیایی: اکسی متیل آنتراکینون، امودین، اسید کریزوفانیک، آلو – آمودین، سنارام نتین، سنانیکرین، گلوکوسینن، صمغ، سنوزوئید B و A.
موارد مصرف
مسهل و موثر در درمان بواسیر.
عوارض جانبی
- مصرف طولانی مدت موجب از بین رفتن کارآیی روده‌ها، اسهال و از دست دادن آب و الکترولیتها به ویژه دفع بیش از حد پتاسیم و با پیشرفت آن عارضه کولون یا ضعف عملکرد ایجاد می‌شود. همچنین آلبومینوری و هماچوری، هیپوکالمی، پیگمانتاسیون ملانوتیک مخاط روده.
- ایجاد ناراحتی‌های شکمی خفیف مثل قولنج و کرامپ‌های شکمی، اسپاسم گوارشی.
- همچنین آریتمی قلبی، نفروپاتی، ادم و افزایش روند تحلیل استخوان ممکن است اتفاق بیفتد.
- تغییرات آناتومیک کولون، ملانومای کولون در مصرف طولانی مدت.
- مهار تحرک دستگاه‌های گوارش، ضعف عضلانی و در موارد حاد تتانی دیده شده است.
تداخلات دارویی
- بارداری و شیردهی
- آپاندیسیت
- دردهای شکمی ناشناخته
- خونریزی رکتوم با علت نامشخص
- بیماری‌های التهابی روده
- در مبتلایان به تنگی و انسداد روده و ایلئوم
- جراحی حاد شکمی
- تهوع و استفراغ
- ناراحتی‌های کبدی
- کودکان زیر 10 سال
- مصرف بیش از 10 روز
موارد منع مصرف احتیاط
- پایین آورنده‌های پتاسیم خون مانند مدرهای تیازیدی
- آدرنوکورتیکواستروئیدها
- گلیکوزیدهای قلبی (احتمالاً ایجاد اختلالات قلبی و عصبی- عضلانی می‌نماید)
- داروهای ضد آریتمی
- استروژن
- ایندومتاسین
- نیفیدیپین
- ریشه شیرین بیان
داروهای گیاهی حاوی سنا: سی‌لاکس، سنالین، هریی‌لاکس، سناگل، سنامد، سامی لاکس، سناگراف
هشدارهای مهم:
1- از مصرف خودسرانه مکمل‌های گیاهی خودداری کنید.
2- داروهای گیاهی کاملاً بی‌خطر و بدون عارضه نبوده و بدون نظر پزشک در هر شرایطی قابل استفاده نمی‌باشد.
3- در صورت وجود هرگونه بیماری زمینه‌ای یا مصرف همزمان داروهای دیگر با مکمل‌های گیاهی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
4- در صورت بروز هرگونه واکنش حساسیتی، باید مصرف این دارو را قطع کنید.
5- با مشاهده هرگونه عارضه جانبی به پزشک یا داروساز خود اطلاع‌دهید.
آشنایی با گیاهان دارویی،عوارض و تداخلات
بومادران- Achillea millefolium
مقدمه:
آمار استفاده از داروهای گیاهی در سالهای اخیر رشد قابل توجهی پیدا کرده است. عوارض جانبی بسیار زیاد داروهای شیمیایی و گرانی آنها موجب گرایش مجدد مردم به طب گیاهی شد. استفاده از داروهای گیاهی به لحاظ مقبولیت، در دسترس بودن و آسانی مصرف در جهان و خصوصاً کشورهای در حال توسعه روبه فزونی است.
اما همگام با افزایش مصرف و عرضه آنها عوارض جانبی سوئی خصوصاً در موارد مصرف بی‌رویه و بدون نظارت پزشکان به سراغ مصرف‌کنندگان آمده است. این باور و نگرش غلط که داروی گیاهی کاملاً بی‌خطر و بی‌عارضه بوده و بدون نظارت پزشکان در هر شرایطی قابل استفاده است زیر سوال می‌رود.
همچنین به علت عدم شناخت کامل مردم از نحوه تولید، جمع‌آوری، حمل و توزیع گیاهان در سطح عطاری‌ها و احتمال بالای ایجاد عارضه برای افراد و احتمال سوء استفاده‌های برخی افراد سودجو و فرصت طلب و بروز خسارت‌های جانی و مالی این مجموعه تهیه گردیده است.
قسمت مورد استفاده:
سرشاخه‌های گلدار و برگ این گیاه می‌باشد.
پراکنش در ایران:
نواحی کوهستانی رزوند، اطراف دماوند، نواحی مختلف رشته کوه البرز، ارومیه، تبریز، گلستان.
ترکیبات شیمیایی:
آکی لئین،اینولین،مواد چرب،مواد مومی،فیتوسترول،تانن،اسید آکونی تیک،تویون،آزولن.
موارد مصرف:
مقوی، نیرودهنده، پایین آورنده فشارخون، دیابت، گشادکننده عروق سطحی، شل کننده عضلات، ضد تشنج، بواسیر، قاعده‌آور، بندآورنده خون، التیام‌دهنده زخم و جراحات، رفع گاستریت حاد و مزمن، نفخ و ترش کردن معده، سوء هاضمه، ترک ناحیه مقعد و نوک پستان، تنظیم قاعدگی و درد ناشی از اشکال در وقوع قاعدگی، رفع ترشحات زنانگی، خستگی عمومی، ضعف قلب، ضعف اعصاب، هیستری، صرع، اسهال‌های ساده، آنژین صدری، احساس گرفتگی ناگهانی و درد قلب، لخته شدن خون در عروق قلبی و مغزی، ازدیاد حجم ادرار و دفع سنگ کلیه، عفونت‌های ادراری، التهاب سیاهرگ‌ها، تب بر، روماتیسم، زکام، تحریک رشد مو.
موارد مصرف تائید شده توسط FDA:
کاهش اشتها، سوء هاضمه، ناراحتی‌های کبد و کیسه صفرا.
عوارض جانبی:
تاکنون هیچ عارضه خطرناکی ناشی از مصرف به جای گیاه شناخته نشده است.
- حساسیت زایی ضعیف تا متوسط.
- حساسیت پوست به نور.
- یبوست (در مصرف طولانی مدت).
- سردرد، تشنج، شروع حملات تشنجی و سردردهای میگرنی (به علت وجود ماده‌ای به نام توژون).
- احتمال بروز درماتیت تماسی.
- عوارض گوارشی.
- کاهش شدید فشارخون.
- در مصرف بیش از حد سبب ادرار آوری و آرام‌بخشی خواهد شد.
تداخلات دارویی:
- با ضد انعقادها مثل هپارین و وارفاین.
- با ضد پلاکت‌ها مثل آسپرین، دی پیریدامول، تیکلوپیدین.
- داروهای ضد فشارخون.
- داروهای مضعف CNS، باربیتورات‌ها.
- ضد دردهای اپیوئیدی (مصرف همزمان باعث افزایش اثر خواب‌آلودگی می‌شود).
- آهن.
موارد منع مصرف و احتیاط:
- درماتیت.
- زخم‌های باز یا عمیق.
- بارداری و شیردهی.
- حساسیت پوستی.
- افزایش حساسیت به نور.
- در بیماران صرعی با احتیاط مصرف شود.
- در بیمارانی که داروهای پایین آورنده فشار خون مصرف می‌کنند.
- در افرادی که ضد انعقاد مصرف می‌کنند.
داروهای گیاهی موجود:
شیرینوش، پرسیکا (قطره)
هشدارهای مهم:
1- از مصرف خودسرانه مکمل‌های گیاهی خودداری کنید.
2- داروهای گیاهی کاملاً بی‌خطر و بدون عارضه نبوده و بدون نظر پزشک در هر شرایطی قابل استفاده نمی‌باشد.
3- در صورت وجود هرگونه بیماری زمینه‌ای یا مصرف همزمان داروهای دیگر با مکمل‌های گیاهی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
4- در صورت بروز هرگونه واکنش حساسیتی، باید مصرف این دارو را قطع کنید.
5- با مشاهده هرگونه عارضه جانبی به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.