شناخت بیماری وچگونگی پیشگیری از آن
آنفلوانزای خوکی" چیست و چه نشانههایی دارد؟
نخستین ساعات روز شنبه (۵ اردیبهشت) بود که واژه "آنفلوانزای خوکی" به رسانهها راه پیدا کرد، واژهای که در روزهای اخیر تبدیل به سرخط اصلی اخبار شده است. چه چیزی یک آنفلوانزای ساده را تا این حد خطرناک کرده است؟
"آنفلوانزای خوکی" چیست و چه نشانههایی دارد؟
نخستین ساعات روز شنبه (۵ اردیبهشت) بود که واژه "آنفلوانزای خوکی" به رسانهها راه پیدا کرد، واژهای که در روزهای اخیر تبدیل به سرخط اصلی اخبار شده است. چه چیزی یک آنفلوانزای ساده را تا این حد خطرناک کرده است؟
ابتلا به آنفلوانزای خوکی در روزهای گذشته، برای نخستین بار در مکزیک مشاهده شد و پس از آن نیز در ایالتهای جنوبی ایالات متحده، مواردی مشابه گزارش شد. تعداد کشتهشدگان بر اثر این بیماری در مکزیک تا صبح دوشنبه (۲۷ آوریل / ۷ اردیبهشت)، بر اساس اعلام وزارت سلامت این کشور، ۱۰۳ نفر و مبتلایان احتمالی به ویروس "H1N1" (ویروس عامل آنفلوانزای خوکی) حدود هزار و ۶۰۰ نفر بوده است. بانک جهانی برای مقابله با این بیماری، ۲۲۵ میلیون دلار در اختیار دولت مکزیک قرار داده است.
"آنفلوانزای خوکی" یک بیماری کاملا ساده و رایج دستگاه تنفسی است. آنفلوانزا در خوکها نیز همان قدر رایج است که در انسانها. این بیماری به راحتی و سرعت سرایت میکند اما به ندرت به مرگ منتهی میشود.
اما چه چیزی ویروس کنونی را تبدیل به ویروسی خطرناک کرده است؟ ویروس خوکی نیز مانند تمام ویروسهای دیگر خود را تغییر میدهد. اگر خوکهای مبتلا به آنفلوانزای خوکی همزمان به آنفلوانزای انسانی یا پرندگان نیز مبتلا باشند، این ویروسها میتوانند در بدن حیوان ژنهای خود را تعویض کنند. بدین ترتیب نوعی جدید از ویروس به وجود میآید که هم ژنهای انسان و هم ژنهای حیوان را در خود دارد. این همان اتفاقی است که ظاهرا در مورد ویروس کنونی افتاده است.
ویروس جدید یکی از انواع H1N1 است. N و H مخفف واژههای " Neuraminidase" و "Hämagglutinin " و نام دو قشاء سلولی ویروس هستند. در مجموع ۱۶ گونه از "Hämagglutinin " و ۹ زیرمجموعه از " Neuraminidase" وجود دارند که میتوانند ترکیبهای مختلفی با هم تشکیل دهند. گونههای "A H1N1" ویروس آنفلوانزا برای نخستین بار در سال ۱۹۳۰ میلادی قرنطینه شدند.
راههای انتشار ویروس آنفلوانزای خوکی و نشانههای ابتلا به آن
ویروس آنفلوانزای خوکی میتواند به طور مستقیم از خوک به انسان یا برعکس منتقل شوند. سرایتهای تا کنونی به طور مستقیم از خوک به انسان بوده‌اند. بر اساس اخبار منتشر شده، در مکزیک تا کنون احتمالا در ۴ مورد، انتقال از انسان به انسان بوده است. انتقال انسان به انسان نیز دقیقا شبیه سرایتهای سرماخوردگی معمولی، از راه قطرات بزاق به عنوان مثال در هنگام عطسه و سرفه صورت میگیرد.
"پاندمی" یا فراگیری گسترده این ویروس در سطح جهانی نیز از خطرهای دیگری است که در مورد آن هشدار داده میشود. ویروس یادشده میتواند از راه مسافران به دیگر کشورها نیز منتقل شود. به گفته مارگارت چان، رئیس سازمان بهداشت جهانی (WHO) «مشاهده بیماری خود میتواند خطر بالقوهای برای انتشار جهانی آن باشد.» این احتمال قوی است که بسیاری از مردم در برابر نوع جدید ویروس ایمن نباشند. اما اینکه این نوع از سرماخوردگی چقدر خطرناک است، به گفته کارشناسان در روزهای آینده مشخص خواهد شد.
بر اساس اعلام مرکز پیشگیری از بیماریهای واگیر ایالات متحده، آنفلوانزای خوکی از راه مواد غذایی منتقل نمیشود. البته برای اطمینان بیشتر میتوان گوشت خوک را تا دمای بیش از ۷۲ درجه رساند. در این صورت ویروس بهطور حتم از بین خواهد رفت.
نشانهها همچون نشانههای یک سرماخورگی ساده است: تب، احساس خستگی، بیاشتهایی و سرفه. برخی بیماران همچنین آبریزش بینی، گلودرد و حالت تهوع نیز دارند. اسهال همزمان با تهوع در آنفلوانزای خوکی شدیدتر از انواع دیگر سرماخوردگی است.
چه داروهایی در برابر این بیماری مؤثرند؟
بر اساس اعلام "CDC"، اداره سلامت ایالات متحده، دو داروی "Tamiflu" و "Relenza" که داروهای رایج برای مقابله با آنفلوانزا هستند، برای مقابله با تمام گونههای کنونی آنفلوانزای خوکی نیز مؤثرند.
البته تا کنون هیچ واکسن مؤثری برای این نوع از آنفلوانزا یافت نشده است. سازمان بهداشت جهانی و مرکز پیشگیری از بیماریهای واگیردار ایالات متحده ویروس "H1N1" را قرنطینه کردهاند تا آنها را برای ساخت واکسن در اختیار داروسازان قرار دهند.