سالمندی و سلامت
7 آوریل مصادف با 18 فروردین روز جهانی بهداشت نام دارد و سازمان جهانی بهداشت هر سال یک
اولویت جهانی را در قالب شعاری مطرح می نماید شعار سال 2012 میلادی (زندگی سالم ، طول عمر بیشتر ) با تاکید بر موضوع سالمندی و سلامت می باشد .
سالمندی طبق تعریف به افراد بالای 60 سال اطلاق می شود که
در حال حاضر حدود 650 میلیون نفر از جمعیت جهان را افراد بالای 60 سال تشکیل می
دهند و پیش بینی وی شود تا سال 2050 میلادی این رقم به 2 میلیارد نفر برسد .
طبق آمار سازمان جهانی بهداشت :
از سال 1980 تا به
امروز تعداد افراد 60 ساله جهان دو برابر شده است .
تا سال 2050 تعداد افراد 80 ساله به چهار برابر تعداد فعلی
می رسد .
در عرض 5 سال آینده تعداد افراد بالای 65 سال بیش از تعداد
کددکان زیر 5 سال خواهد بود .
در حال حاضر جمعیت سالمندان ایران حدود 7 درصد کل جمعیت است
و طبق اعلام دکتر وحید دستجردی وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی پیش بینی می شود
تا سال 1400 تعداد سالمندان کشور به 10 میلیون نفر یعنی حدود 10 درصد کل جمعیت
برسد و این نشان می دهد که جمعیت سالمندان ما به سرعت در حال رشد است به همین علت
سازمان جهانی بهداشت با توجه به تغییرات جمعیتی در ایران از افزایش جمعیت سالمندی
در کشور به عنوان سونامی خاموش نام برده است .
پس با توجه به
موارد فوق یکی از بزرگترین تحولات اجتماعی ، پیر شدن جهان می باشد به طوری که بین
سالهای 2000 تا 2050 جمعیت بالای 60 سال دو برابر خواهد شد .
این هشداری است برای برنامه ریزان که سرعت پیر شدن جمعیت در
کشورهای در حال توسعه از جمله ایران در حال افزایش است و آنچه مسلم است جامعه
سالمندی نیازمند امکانات رفاهی و خدماتی ، حفظ موقعیت و جایگاه در خانواده و جامعه
، تامین حداقل نیازهای اساسی و توجه می باشد . به طوری که نتایج یک مطالعه جهانی
نشان داده است که مهمترین شکایت سالمندان در کنار ابتات به چندید بیماری مزمن و
غیر واگیر ، آزار روانی ، نادیده انگاشتن ، افسردگی و محرومیتهای اجتماعی است . با توجه به تغییر الگوی همه گیری شناسی بیماری و
آسیب پذیر بودن سالمندان ، شیوع بیماری های مزمن در سالمندان یکی از چالش های عمده
بهداشت و درمان در دنیا می باشد و باید توجه داشت که چالش اصلی متولیان تنها
افزایش طول عمر و زنده ماندن نمی باشد بلکه افزایش طول عمر و گذران زندگی با کیفیت
بهتری است .
این دیدگاه که پیری و سالمندی را تنها ضعف قوا و انحطاط
بدن مورد توجه قرار دهیم اشتباهی بزرگ است
. ارزش سالمندان تا بدان جا است که رسول اکرم (ص) سالمندان را مایه برکت و وجود
آنان را در میان خانواده ، همانند پیامبر در میان امت به شمار آورده اند . سالمندی
مرحله ای از مراحل عمر همراه با زیبایی هایی است که بیشتر افراد به دلیل نا آگاهی
با نگرانی و تاسف با آن برخورد می کنند و به آن حساسیت نشان می دهند .
سالمندی دوره ای است که آدمی حاصل تلاش و فعالیتهای سالهای
عمر خود را در پیش رو می یابد و آماده انتقال آن به نسل های آینده است . سالمندان
دنیایی از تجربه و آگاهی هستند اما باید توجه داشت همانطور که طول عمر بشر افزایش
می یابد مهم است سالهایی که بر عمر افزوده می شود سالهای بدون بیماری باشد چرا که
سالم بودن افراد سالمند می تواند به عنوان منبع مالی خانواده ها ، جوامع و اقتصاد
کشور در نظر گرفته شود . برنامه ریزی در ارتقای سطح سلامت سالمندان امری ضروری
بوده تا سالمندان بتوانند دوران سالمندی خود را با نشاط و پویایی گذرانده و به
عنوان یک عنصر یکپارچه از جامعه تلقی شوند و ارتقای سلامت سالمندان الزاما"
با مراقبت از بیماری های آنان فراهم نمی شود بلکه پرداختن به کلیه ابعاد زندگی
آنها می باشد تا بتوان از وجود این گنجینه های با ارزش نهایت استفاده را برد . با
توجه به این موارد بستر سازی و فرهنگ سازی در مورد سالمند و سالمندی باید از اهداف
همه به ویژه متولیان سلامت باشد تا بتوان با برنامه ریزی مناسب بستر لازم برای
تحقق شعار زندگی سالم ، طول عمر بیشتر را فراهم آورد .
{سالمند قبل از هر چیز به احترام و حمایت
عاطفی و معنوی اطرافیان و جامعه نیاز دارد و پیری و کهولت سن به معنای عدم شادابی
روح و جسم نیست بلکه می توان در عین پیری شاداب و سرزنده زیست }